تاثیر فروشگاه استیم بر صنعت بازی های ویدیویی و مشکلات آن

در مدت زمانی کمتر از ۱۵ سال، سرویس استیم به مقصد اصلی بسیاری از مشتریان بازی‌های ویدئویی حاضر بر پلتفرم رایانه‌های شخصی تبدیل شده است. تاثیر استیم بر نحوه‌ی خرید و مصرف بازی‌های ویدئویی بدون اغراق بی‌نظیر بوده و به جرات می‌توان گفت این سرویس نقش اساسی در فراگیری آثار غیر کنسولی داشته است. نتیجه این تاثیر، همین بس که برخلاف نسل پیش، به جز معدود آثار انحصاری و در مواردی محدود، عناوین جدید برای پلتفرم PC هم ارائه می‌شوند. این مسئله در مورد بازی‌هایی -چون Enslaved: Odyssey to the West- که نسل قبل مختص کنسول‌ها بودند کاملا مشهود است. علاوه بر این امکان عرضه بازی بدون نیاز به شرکت منتشر کننده و نیاز به آماده کردن دیسک فیزیکی راه را برای ورود سازندگان بازی‌های به قول معروف ایندی و یا مستقل باز کرده و صنعت بازی را از انحصار کمپانی‌های بزرگ در آورده است. با تمام این نکات مثبت، متاسفانه استیم در حال تبدیل شدن به سرویسی‌ست که به سمت مخالف این نکات مثبت در حال حرکت است و این خود در بلند مدت می‌تواند تاثیر منفی و بسیار بدی بر صنعت بازی‌های ویدئویی بگذارد.

شاید ندانید، ولی ۴۰ درصد از بازی‌های موجود در استیم در سال ۲۰۱۶ به بازار آمده‌اند. برای درک بهتر این عدد، دقت کنید که استیم ۱۳ سال است که فعالیت می‌کند! این عدد بسیار بالا در ظاهر ممکن است به نظر خوب بیاید؛ محصول بیشتر، پس مشتری بیشتر و صنعت پویاتر. ولی در حقیقت فروش کلی بازی‌ها به هیچ عنوان با افزایش محصول‌ها رشدی نداشته و خرید بازی‌ها توسط مشتریان به هیچ عنوان ۴۰ درصد و یا حتی قسمتی از ۴۰ درصد رشد را نشان نمی‌دهد. حتی می‌توان گفت در کل فروش بازی‌ها افت کرده است. شاید مقایسه مناسبی به نظر نیاید ولی این مسئله برای نگارنده‌ی متن یادآور شکست صنعت بازی‌های ویدئویی در دهه ۸۰ میلادی است. زمانی که به دنبال آتاری، انواع و اقسام کنسول‌ها و بازی‌های گوناگون بازار را پر کردند و کم‌کم سبب از بین رفتن تقریبی صنعت شدند… در حدی که عده‌ای ناقوس مرگ این نوع سرگرمی را به صدا درآورده بودند.

ممکن است برخی از شما Apple App Store و Google Play را مثال بزنید و اشاره کنید که این سرویس‌ها نیز حجم عظیمی از بازی‌ها را ارائه می‌دهند، شاید چندین برابر استیم. ولی نکته‌ای که نیاز به اشاره دارد، این است که در اکثر مواقع بازار فروش در دست تعداد بسیار محدودی از بازی‌هاست و اکثریت قریب به اتفاق عناوین موجود در این سرویس‌ها بازی‌های Free to Play هستند که در بسیاری از مواقع توسط Casual Gamerها مورد بازی قرار می‌گیرند و اکثر گیمرها علاقه‌ای به امتحان این دست از آثار را ندارند. در کنار این مورد، اکثر این بازی‌ها تجربه‌ای محدود و ساده هستند که به هیچ عنوان جایگزینی برای بازی‌های معمول ما گیمرها به شمار نمی‌روند. البته این سرویس‌ها خود با مشکل دیده شدن بازی‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند و به نظر می‌آید گردانندگان آنها نیز علاقه‌ای به حل این مسئله ندارند. برای مثال؛ من بعد از گشت و گذار ۱۵ دقیقه‌ای در Google Play نتوانستم لیستی خام از بازی‌های تازه ارائه شده پیدا کنم.

تمام راه‌ها فقط لیستی از Top “‌Something” Games ارائه می‌دهند. در کل به نظر نمی‌آید فکر اینکه انتخاب شما به بازی‌هایی مانند Clash of Clans محدود شود، فکر خیلی خوبی برای طرفداران بازی های جدی‌تر است!
مشکل اصلی دیگر استیم در این روزها، باز کردن دروازه و راه دادن هر شخص و هر بازی به سرویس است. متاسفانه استیم با معرفی سیستم Greenlight تمام مسئولیت نظارت بر کیفیت محصولات را از سر خود باز کرده و این کار را بر عهده‌ی خود مشتریان گذاشته است. این خود منجر به حرکاتی از قبیل ارائه کپی مجانی از بازی در صورت رای دادن برای بازی شد که به حدی شیوع یافت که خود کمپانی Valve مجبور به عکس العمل در این مورد شد. مورد دیگر وفور تریلرها و تصاویر تقلبی یا دزدیده شده از جای دیگر در بین برخی از بازی‌هاست. متاسفانه تعداد زیادی از عناوین با همین ترفند به استیم راه می‌یابند. (هرچند دیر، اما خوشبختانه Valve برای حل این مشکل هم در حال اندیشیدن تدابیری است.)

اثر بسیار بدتر این حرکت، وفور وحشتناک مواردی در استیم است که حتی نمی‌توان اسمشان را بازی گذاشت. بزرگترین مثال کاری به نام Asset Flip را می‌توان نام برد. در موارد بسیار، عده‌ای به فرشگاه موتور Unity رفته و Assetهایی که در اصل به عنوان پایه و برای آموزش ساخته شده‌اند را خریده و به عنوان بازی روی استیم برای فروش قرار می‌دهند. معروفترین این Assetها Unit Z است.,

این Asset به عنوان نمونه‌ای ساده از بازی های Survival برای خرید در Unity Store موجود است. حدس بزنید تا به حال چند بار این Asset به عنوان بازی روی Steam Greenlight قرار داده شده است؟ ۵ بار! در مواردی این بازی‌ها (!) حتی به خود استیم راه یافته‌اند و برای خرید در دسترس قرار دارند!

,

تمام این مثال‌ها به این مشکل ختم می شوند که بازی‌های جدید و غیر AAA راه سختی برای دیده شدن خواهند داشت. این بازی‌ها بدون بودجه‌ی خاصی برای تبلیغات به استیم می‌آیند و فرصت کمی برای عرضه‌ی خود دارند. با توجه به این‌که این روزها تعداد بسیار بالایی از این بازی‌ها نقد نمی‌شوند؛ پس عناوین برای دیده شدن بر قرار گیری روی صفحه اصلی استیم برای مدت محدود حساب باز می‌کنند. تعداد بسیار زیاد بازی‌ها باعث می‌شود که این فرصت، کوتاه و کوتاه‌تر شود و بازی خیلی زود در میان هزاران اثر دیگر غرق گردد. تغییر جدید در صفحه‌ی اصلی استیم که بازی‌ها را کاملا بر اساس توصیه (Recommendation) قرار می‌دهد، خود مزیت بر علت شده است. برای مثال مدتی طولانی تمام لیست شخصی من، پر شده بود از بازی‌های شوتر اول شخص و مالتی‌پلیر قدیمی‌تر که فقط چون ساعاتی یک بازی قدیمی در این سبک را بازی کردم. برای رسیدن به لیست بازی‌های جدید باید دو یا سه کلیک کرده و شروع به دیدن لیست بازی‌های جدید کنید. این قضیه سبب شده بازی‌هایی بسیار خوب، هنوز نیامده کاملا ناپدید شوند! برای مثال Runbow که یک بازی بسیار خوش ساخت مالتی‌پلیر-پلتفرمر است کمتر از ۱۱۰۰ نسخه فروخته و کاملا شکست خورده است.
در مقابل، سرویس GOG بسیار بهتر عمل می‌کند و هر روز در حال رشد است. این سرویس هر بازی ارائه شده را بررسی کرده و از کیفیت نسبی آن اطمینان حاصل می‌کند. از طرف دیگر در مورد بازی‌های ناتمام و یا Early Access بسیار سخت گیرانه برخورد می‌کند و فقط بازی‌هایی که به پیشرفت قابل قبولی در توسعه رسیده‌اند را روی سرویس قرار می‌دهد. با این وجود این بازی‌ها از قانون خاصی پیروی می‌کنند. برای مثال تا ۱۴ روز بدون سوال، مشتری می تواند بازی را پس دهد و پول خود را پس بگیرد. این مسئله خود مشکل استیم در مورد تعداد سرسام‌آور بازی های EA Survival را حل کرده است.

خوب یا بد، استیم به عنوان قلب بازی‌های ویدئویی در پلتفرم رایانه‌های شخصی تبدیل شده است. ترس بسیاری وجود دارد که با ادمه این روال نه چندان مثبت، استیم که خود نجات دهنده‌ی بازی‌ها در این حوزه بوده به عامل اصلی افت شدید پلتفرم PC تبدیل شود. رشد قابل توجه بازی‌های مستقل و دسترسی مشتری‌ها به تعداد فراوان بازی عالی که توسط گروه‌های کوچک و با بودجه‌های محدود ساخته شده‌اند، بدون وجود استیم امکان‌پذیر نبود، ولی در حال حاضر این سازندگان در خطر قرار دارند. در صورت ادامه یافتن این طرز عمل آینده‌ی روشنی پیش روی‌شان نخواهد داشت. امید است استیم تکانی اساسی به نحوه‌ی عملکرد خود در اداره‌ی سرویس بدهد.

خروج از نسخه موبایل