صدایی نا آشنا

خواندن نقد و بررسی,آخرین باری که سم فیشر را دیدیم، در آپریل سال 2010 بود. بازگشتی که به مزاج طرفداران و حتی منتقدان نیز خوش نیامد و با موجی منفی‌ از اعتراضات روبرو شد. سبک بازی بدلیل داستان آن، از اصالت خود مسافت‌‌ها فاصله داشت و بیشتر به سمت اکشن سوق گرفته بود. می‌توان گفت همین انتقادات کوبنده و گسترده، باعث شدند تا یوبی‌سافت و استودیو تورنتو، بازبینی‌ای بر روی این سری داشته باشند تا بتوانند طرفداران را راضی نگاه دارند. این شد که “اسپلینترسل بلک‌لیست” معرفی شد و سازنده‌ها ادعا کردند که به انتقادات گوش داده‌اند و قرار است این بازی را به اصالت خود بازگردند. حال باید ببینیم استودیوی تورنتو یوبی‌سافت تا چه حد توانسته این ادعا را به عمل تبدیل کند.

باید اعتراف کنم که سری SC در اولین شماره‌های خود داستان دهان‌پرکن و خاصی برای ارائه نداشت و تمامی محبوبیتش را مدیون گیم‌پلی زیبا و جذابش بود؛ اما رفته رفته کمبود داستانی مهم و دنباله دار در این سری حس می‌شد تا اینکه در این شماره از بازی شاهد داستانی به مراتب بهتر از نسخه های قبل هستیم که استارت این داستان را می‌توان به نوعی نسخه PSP بازی با نام Essentials دانست. قضیه مردن دختر سم و باقی ماجرا همگی از Essentials شروع شدند که رفته رفته، بیشتر با گذشته و عواطف سم آشنا شدیم. این داستان در Conviction نیز ادامه داشت که با وقوع اتفاقاتی، پی به رابطه عمیق سم و دخترش می‌بریم. در این شماره نیز این رابطه ادامه دارد و به نحو احسن پرداخته شده است. داستان Blacklist از این قرار است که گروهی، که خود را Engineers می‌نامند با انتشار ویدئویی در محافل عمومی و اینترنت، آمریکا را تهدید به حمله‌های متعدد می‌کنند، مگر اینکه آمریکا تمامی نیروی‌های نظامی خود، که در جای‌جای دنیا ساکن هستند را به خانه بازگرداند. در صورت عدم اقدام به این کار، هر هفت روز یکبار، بخشی از آمریکا مورد حمله قرار خواهد گرفت. حال در این میان سم و تشکیلات تازه تاسیس 4th Echelon است که باید جلوی این حرکت را بگیرند. داستان تا اواخر بازی به خوبی پیش می‌رود و هیجانی را در بازیکن به وجود می‌آورد که پایان کار چگونه خواهد شد؟ متاسفانه باید اشاره کم که پایان کار چیزی نخواهد بود که انتظار دارید و با وجود اتفاقات جالبی که در حین بازی می‌افتد، شاهد یک پایان بسیار سطحی و معمولی هستیم که یک پوئن منفی برای این بازی به حساب می‌آید. اما اگر بخواهیم کلیت داستان را در نظر بگیریم باید بگوییم شاهد بهترین داستان و روایت داستانی در سری اسپلینتر سل هستیم. شخصیت‌پردازی به مراتب بهتر از قبل انجام شده و اکنون شاهد احساسات و انواع واکنش‌های عجیب از سم و هم قطاری‌هایش هستیم. دایالوگ‌ها به نحو احسنت پرداخته شده‌اند و همین گفت‌وگو ‌های متعدد بین سم وهمکارانش کمک بسزایی به شناختمان از اخلاقیات و شخصیت هر کاراکتر می‌کند.

با آغاز بازی و بعد از اینکه کنترل سم فیشر را در دست می‌گیرید متوجه شباهت زیاد سبک بازی با Conviction خواهید شد، چرا که سازندگان بازی قبلا نیز اعلام کرده بودند که به علت زمان زیادی که صرف موتور UE2.5 کرده‌‌اند، نمی‌توانند فعلا موتور را تعویض کنند، چون بعد از این‌همه تلاش تازه به خواسته‌هایشان روی این موتور رسیده‌‌اند. بطبع با توجه به استفاده از UE2.5 باید انتظار پایین بودن سطح گرافیکی را داشته باشید، که البته در بخش گرافیک، بطور کامل به توضیح این مورد خواهیم پرداخت. همانطور که بالاتر اشاره شد، یوبی‌سافت بعد از مواجه شدن با سیل انتقادات در مورد اکشن شدن بازی، این‌بار سعی کرده که سم را به ریشه‌های خود بازگرداند، به همین سبب شما شاهد انواع و اقسام گجت‌های سم خواهید بود که در شماره قبلی هیچ کدام از آن‌ها را در اختیار نداشتید! از Sticky Camera ها گرفته تا گاز‌های خواب آور و … همگی به آغوش سم بازگشته‌اند تا در کنار هم تجربه‌ای لذت بخش از یک بازی مخفی کاری و جاسوسی برایمان ارائه دهند. البته ناگفته نماند که المان های اکشن بازی که از شماره قبلی به این سری اضافه شدند، بطور کامل حذف نگردیده، تا طرفداران جدید را نیز بتوانند به نوعی راضی نگه دارند که البته این کار با تغییر درجه سختی بازی انجام می‌پذیرد و در درجه سختی Perfectionist، اکشن رفتن نزدیک به محال خواهد بود زیرا دشمنان با دو تیر شما را از پا در خواهند آورد. در درجات معمولی بنا به ذائقه بازیکن، می‌توان بازی را تمام اکشن پیش برد یا بصورت مخفیانه. در درجات معمولی امکاناتی نظیر Mark & Execute که پیشتر در کانویکشن دیده بودیم نیز در اختیار بازیکن قرار می‌گیرید تا یک حمام خون برای خود راه بیاندازد. اما در درجات سختی بالا این قابلیت نیز از شما گرفته خواهد شد. بخش اکشن بازی به توضیحات زیادی احتیاج ندارد چون همانطور که از نامش پیداست، به زبان خودمانی “بزن بکش بورو جلو” خواهد بود؛ اما بخش اصلی گیم‌پلی این بازی در قسمت مخفی‌کاری نهفته است. (البته باید اشاره کنم که در بعضی از مراحل بازی شما در هر درجه سختی‌ای هم که باشید، مجبور به اقدام بصورت مخفیانه هستید زیرا در صورت دیده شدن توسط دشمن، ماموریت به کلی منحل می‌شود و باید دوباره از ابتدا شروع کنید.)

برای توضیح این بخش درجه سختی Perfectionist را انتخاب می‌کنیم که در سخت‌ترین شرایط ممکن باید مراحل را به پایان برسانید. گزینه M&E غیرفعال است، هوش مصنوعی دشمنان بهتر از قبل است، اجازه بارگیری مهمات در میان مراحل را ندارید، سریع‌تر شناسایی خواهید شد، و موارد دیگری که واقعا کار را برایتان سخت خواهند کرد. همانند گذشته، کشتن یا نکشتن دشمنان بر عهده خود بازیکن است، اما در صورت کشتن افراد، امتیاز کمتری نسبت به نکشتن دریافت خواهید کرد. امتیاز‌ها به 3 دسته Ghost, Panther, Assault تقسیم شده‌اند که طبق پیشروی شما در بازی برایتان امتیاز درج خواهند کرد. Assault که به کشت و کشتار مربوط است؛ Ghost حالت مخفی‌کاری بدون دیده شدن و نکشتن دشمنان است که سخت‌ترین حالت برای تصاحب امتیاز حد نساب است و در پایان Panther که می‌توان آن را میانه‌رو دو گروه ذکر شده دانست. این رکوردزنی ها به سبک شماره‌های اخیر NFS دارای لیدربورد و چلنج‌های مخصوص به خود هستند که بین دوستانتان به اشتراک گذاشته می‌شود و شاید یکی از دلایلی باشد که ناخودآگاه سعی خواهید کرد بر روی آخرین درجات سختی، مدال طلای Ghost را در کمترین زمان ممکن تصاحب کنید!
به لطف دقت طراحی، شاهد مراحل عظیم و پیچ در پیچ هستیم که لحظه‌ای احساس کمبود امکانات در محیط به شما دست نخواهد داد. در هر لحظه و هر ذهنیتی که برای فرار از موقعیت یا استفاده از آن برای تصاحب موقعیت بهتر از دشمن باشید، محیط یا Level Design بازی برای شما انتخاب خواهد داشت! برای پیشبرد مقاصد خود و نیز رسیدن به هدف به قدری شاهد انتخاب‌های متعدد خواهید بود که ناخودآگاه به سرطراح مراحل بازی احسنت خواهید گفت. تنوع مراحل نیز به اندازه مکفی در این بازی گنجانده شده و در طول بازی به جای‌جای کره زمین سفر خواهید کرد. ناگفته نماند که بعضی از مراحل تا حدودی یادآور مراحل نسخه‌های قبلی بازی‌است که به احتمال زیاد این کار از روی قصد انجام شده تا نمایانگر بازگشت این شماره به اصالت سری باشد. این طراحی در کنار گیم‌پلی روان و انیمیشن‌های برجسته یکی از تجربه‌های ناب در سبک مخفی‌کاری برایتان رقم خواهد زد. در این میان دشمنان نیز تا حدودی به تعامل با محیط خواهند پرداخت و در مواقعی شما را غافل‌گیر خواهند کرد. برای مثال خم شدن از پنجره‌ها برای چک کردن بیرون خانه، یا چرخش‌های ناگهانی به سمت دیگر دیوار برای سوپرایز کردن شما! دشمنان به خوبی در مقابل اتفاقاتی که در اطرافشان می‌افتد واکنش نشان می‌دهند و همیشه گوش بزنگ هستند. در مواقع حساس حتی به کوچکترین صدا هم واکنش تندی نشان می‌دهند و عالم و آدم را با خبر می‌کنند، اما مواقعی هم خواهد بود که اگر چندین بار هم از خودتان صدای سوت و … ایجاد کنید، به آن درجه از شک و شبهه نرسند و به دنبال یافتن منبع صدا، با خونسردی تمام به سمت شما بیایند. اما در حالت کلی هوش مصنوعی بازی نسبت به کانویکشن تفاوت زیادی نداشته و فقط می‌توان گفت دارای بهبود‌هایی بوده که می‌شود آن را قابل قبول دانست.

همانطور که پیش‌تر اشاره شد تمامی گجت‌ها و امکانات سم بازگشته‌اند و حتی شاهد گجت‌های جدیدی نیز خواهیم بود. اما شاید مهمترین تغییری که این گجت‌ها نسبت به گذشته دارند، قابلیت آپگرید یا ارتقای آنها است. تمامی وسایل سم به علاوه سلاح‌ها و لباس‌هایش، قابلیت ارتقا دارند و می‌توانید آن‌ها را به توجه به سبک بازی خود، ارتقا دهید. از مخفی کاری خوشتان نمی‌آید؟ مشکلی نیست، می‌توانید از سم فیشر یک جاگرنات بسازید، که البته به نوعی این بخش از اختیارات که برعهده بازیکن گذاشته شده است، به مزاج طرفداران قدیمی خوش نخواهد آمد (هرچند که خود آن‌ها ترجیح خواهند داد بصورت مخفیانه بازی کنند!). گاگل‌های سم این‌بار به لطف آپگرید‌ها دارای نواع مختلفی است که رفته رفته بر تکنولوژی آن افزوده می‌شود و در اواخر می‌توانید حتی پشت دیوار را نیز ببینید! تمامی بخش‌های لباس‌های سم دارای قبلیت شخصی سازی رنگ نیز دارند که بنا به سلیقه بازیکن می‌تواند متفاوت باشد. یکی از بخش‌هایی که در این سری اضافه شده و شباهت بسیار زیادی نیز به سفینه نرماندی از بازی Mass Effect دارد، هواپیمای تشکیلات 4th Echelon یعنی “پالادین” است. قبل از اعزام به هر ماموریت شما می‌توانید آزادانه در این هواپیما حرکت کنید و با هم تیمی‌های خود به گفتگو بپردازید و ماموریت‌های جانبی مختلفی از آن‌ها بگیرید و حتی می‌توانید هواپیما را ارتقا دهید تا کمک حال شما در حین ماموریت‌های دشوار باشد.
تنوع این بازی در بخش تک‌نفره به پایان نمی‌رسد و برای طرفداران خود همانند شماره قبلی مراحل Co-Op و Multiplayer نیز در نظر گرفته است. مالتی‌پلیری که آخرین بار در SC DA شاهد آن بودیم و به نظر می‌رسید که سازندگان این بخش را فراموش کرده اند. ابتدا توضیحی در مورد بخش Co-Op بدهم و بعد به بخش مالتی پلیر رجوع کنیم. بخش Co-Op بازی همانند شماره قبلی است با این تفاوت که این‌بار ماموریت ها بیشتر حال و هوای داستانی دارند تا مراحل Wave مانند نسخه قبلی. هر یک از همکارانتان در پالادین ماموریت‌های خاصی را با توجه به شرایط و اطلاعات آن شخص برای شما در نظر می‌گیرد که باید به کمک دوست خود این مراحل را پشت سر بگذارید. در این میان چلنج‌هایی نیز برای شما در نظر گرفته شده که نیازمند هماهنگی کامل با همکارتان خواهد بود و یک اشتباه کوچک از هر شخص، باعث لو رفتن ماموریت و شروع آن از ابتدا خواهد بود. یکی از ایراداتی که شاید بتوان به بخش سینگل پلیر و Co-Op گرفت، همین چک‌پوینت‌های گاها غیرمنطقی است. در این که این بازی به سختی چک‌پوینت نثار بازیکن می‌کند شکی نیست، چون بنا به طراحی عظیم مراحل نمی‌توان نقطه خاصی را برای شروع دوباره در نظر گرفت و هم اینکه شاید بازیکن قصد تکرار روند بازی، از راه دیگری را دارد. اما گاها مواقعی پیش می‌آید که ندادن چک پوینت‌ها از این قائده پیروی نمی‌کند و حکم قرص اعصاب را برای کسانی که به صورت مخفی‌کاری بازی می‌کنند خواهد داشت. بگذارید مثالی برایتان بزنم. وارد یک ساختمان شده‌اید و قرار است 3 عدد از کامپیوتر‌ها را از کار بیاندازید. به هزار زحمت و گذشتن حدود 40 دقیقه از زندگی پرارزشتان، دو عدد از آن‌ها را از کار انداخته‌اید (بدون اینکه Detect شوید) حال تنها 10 متر با آخرین کامپیوتر فاصله دارید که ناگهان دشمن شما را شناسایی می‌کند و تمامی کاسه کوزه‌ها بر سرتان می‌شکند؛ زیرا اکنون باید تمامی این 40 دقیقه را دوباره بازی کنید چون هیچ چک پوینتی بعد از هک کردن هر کامپیوتری برای شما موجود نبوده است!

بخش مالتی‌پلیر بازی که به Spies Vs Mercs مشهور است یکی از جذاب‌ترین بخش‌های بازی است که باید از سازندگان برای برگرداندن آن به این سری تشکر کنیم. دو گروه جاسوسان و مزدوران در مود‌های مختلف به رقابت با یکدیگر خواهند پرداخت اما در این میان تفاوت‌های عمده‌ای بین این دو گروه وجود دارد. گروه جاسوسین همانند سم فیشر دارای قابلیت‌های آموزش دیده شده و سرعت بالا به همراه گجت‌های مختلف هستند اما از حمل سلاح سنگین و تاثیر گذار و همچنین لباس‌های سنگین و ضدگلوله (به علت داشتن سرعت بالا برای بالا رفتن از موانع) محروم هستند، به علاوه اینکه همانند سم فیشر دارای دوربین سوم شخص هستند که به راحتی بتوانند بر محیط اطراف احاطه داشته باشند. در طرف مقابل نیز مزدوران قرار دارند که دقیقا برعکس جاسوسین عمل می‌کنند. لباس‌های سنگین و ضدگلوله، فاقد گجت‌های پیشرفته دید در شب و …، دارای سلاح های سنگین و یک چراغ قوه حداکثر امکانات آن‌ها خواهد بود. دوربین این گروه بصورت اول شخص دنبال می‌شود و هیجان و دقت کار برای یافتن جاسوسان در تاریکی را افزایش می‌دهد. با توجه به این توضیحات فکر نکنید که جاسوسین نمی‌توانند مزدوران را منهدم کنند، درست است که آن‌ها سلاح بدرد بخوری برای مقابله با لباس‌های ضدگلوله ندارند اما چاقو و مهارت‌هایی دارند که در صورت غفلت مزدوران، می‌تواند بهای گزافی برای آنها به بار بیاورد! این بخش دارای ماد‌های مختلف اما محدودی است که در جزئیات بسیار کوچکی با هم تفاوت دارند. مود Team Death Match که نیاز به توضیح نیست و مود Blacklist که دیگر موارد نیز با اندکی تغییر از همین مود، موجود هستند. جریان از این قرار است که جاسوسین باید 3 کامپیوتر موجود در نقشه را تا پایان زمان مقرر هک کنند. مزدواران نیز باید در مقابل آن‌ها بایستند و در اولین فرصت آن‌ها را منهدم کنند. شاید در گفتار این کار بسیار سطحی و ساده باشد اما بعد از تجربه‌ای که از این بخش خواهید داشت دیگر نخواهید توانست به راحتی از آن دل بکنید. کلیات گیم‌پلی بازی به قدری اعتیاد آور و جذاب است که بدون اینکه متوجه شوید ساعت‌های متوالی را مشغول به انجام این بازی خواهید شد. دیگر مد‌ها نیز چیزی همانند Capture The Flag و یا Conquest در بازی‌های دیگرند که با تغییر نام در بخش مولتی پلیر موجود هستند.

می‌رسیم به بخش گرافیکی که بزرگترین مشکل این بازی بر روی کنسول‌ها و مخصوصا نسخه X360 آن است. همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد این بازی از موتور UE2.5 استفاده می‌کند که به نوعی باید گفت این موتور منسوخ شده است، اما گروه سازنده تمامی تلاش خود را کرده‌اند تا گرافیکی در خور سال 2013 ارائه دهند که باید گفت تا حدودی برروی PC موفق و در بعضی مواقع و بخصوص روی کنسول‌ها ناموفق بوده‌اند. ما گرافیک این بازی را بر روی کنسول X360 بررسی خواهیم کرد زیرا این نقد مربوط به نسخه کنسولی و X360 این بازی است. در همان ابتدا که وارد بازی شوید، احتمالا متوجه کشیده شدن تصویر خواهید شد. بدین صورت که تصویر دارای کمبود پیکسل و رزولوشن هست و برای اینکه، تصویر تمام صفحه تلویزیون، یا مانیتور را پر کند، کشیده شده تا کمبود پیکسل آن به چشم نیاید! که البته در این کار کاملا ناموفق بوده‌اند و اگر کمی وسواس به خرج دهید، این مورد را به راحتی متوجه خواهید شد. این مشکل در دیگر نسخه‌ها وجود ندارد و تنها نسخه X360 از این مورد رنج می‌برد. صورت کاراکتر ها به جای اینکه کشیده باشد، حالت مربعی مانند به خود گرفته و هیکل سم فیشر به جای اینکه بلند قامت و چهارشانه باشد، کوتاه قد و هشت‌شانه شده است! طبیعتا کمبود پیکسل در تصویر منجر به تار شدن تصویر نیز خواهد شد که این مورد نیز در مراحلی که دارای محیط عظیمی است، کاملا مشهود خواهد بود و فواصل دور را کاملا تار و بی‌کیفیت خواهید دید. بافت‌ها بدون نصب HD Pack بازی کاملا منقرض شده خواهند بود که برای کسانی که دارای هارد نباشند خبر بدی می‌تواند باشد زیرا این پک فقط بر روی هارد نصب می‌شود. با نصب HD Pack تا حدودی این مشکل برطرف می‌شود و اکنون باید غم دیگر مشکلات گرافیکی را بخورید! Screen Tearing با همان پارگی تصویر در این بازی غوغا می‌کند و به قدری است که حتی کسی که هیچ سررشته‌ای از این موارد نداشته باشد کاملا متوجه پارگی تصویر (در بعضی از صحنه ها 5 پارگی همزمان خواهید دید!) خواهد شد. اما از حق هم نباید گذشت که سازندگان بر روی نورپردازی و سایه‌زنی این بازی به قدری کار کرده اند که به جرئت می‌توان گفت شاهد یکی از بهترین نور‌پردازی ها و سایه‌زنی‌های داینمیک هستیم. واقعا در بعضی از مراحل بازی همانند مرحله “زندان گوانتانامو” انگشت حیرت در دهان خواهید گذاشت که چگونه با موتوری منسوخ چنین سایه‌زنی و نورپردازی‌ای را ایجاد کرداند. یا در مراحلی که خورشید در وسط آسمان است، گاها از زیبایی گرافیکی این بازی متحیر خواهید شد زیرا همانطور که گفته شد موتور بازی به هیچ وجه توان ایجاد این چنین صحنه‌هایی را ندارد و این مهارت سازندگان است که توانسته‌اند این موتور را تا بدین جا هدایت کنند. طراحی کارکتر‌ها نیز در دارای نوساناتی است که البته زیاد به چشم نمی‌آید. چهره سم فیشر و Grim به زیبای طراحی شده‌اند اما در طرف مقابل Briggs و Charlie به خوبی این دو نیستند. چهره سم فیشر هم به نظر می‌رسد دستخوش تغییراتی شده و از چهره اصلی خود تا حدودی فاصله گرفته و از این سمت شباهتش با فرمانده شپرد دنیای Mass effect بیشتر شده است!

صداگذاری بازی به خوبی انجام شده و کمبودی در این مورد به چشم نمی‌آید. موسیقی بازی تغییر سبک داده و به سبک آهنگ‌های استرس‌زایی که در فیلم‌هایی همچون Inception دیده‌ام نواخته می‌شود. این بخش از آهنگ‌ها در طول بازی در زمان‌های خاصی نواخته می‌شود و اینگونه نیست که در هر لحظه صدای آن را بشونید. برای مثال وقتی بصورت وارونه از لوله‌ای آویزان شده‌اید و قصد حمله به طعمه زیر خود را دارید، این نوع آهنگ‌ها شروع به پخش می‌کنند که انصافا هیجان و استرس کار را دوچندان می‌کند. همانطور که می‌دانید صداپیشگی کاراکتر سم فیشر را آقای “مایکل آیرون‌ساید” به عهده داشت. صدایی که تا پایان، در خاطرات هر کسی که سری‌های قبلی SC را تجربه کرده‌است باقی می‌ماند. بعد از سال‌ها یوبی‌سافت تصمیم به جایگزینی این صدا پیشه گرفت و بهانه آن‌ها نیز چیزی نیست جز این‌که می‌خواهند کار صداپیشگی و حرکات بدن سم فیشر را تنها یک نفر یک تنه انجام دهد! که البته هیچگاه مورد قبول طرفداران صدای آیرون ساید قرار نگرفت. صداپیشه جدید Eric Johnson نام دارد که پیشتر در سریال‌های آمریکایی ایفای نقش کرده است. صدای ایشان در نوع خود جالب است و آینده درخشانی برای این صداپیشه می‌توان پیش‌بینی کرد اما تلاش او در تقلید از صدای آیرون‌ساید در بعضی از موارد بازی، این درخشانی را تبدیل به خاموشی می‌کند. ادای دایالوگ‌ها توسط جانسون به خوبی انجام می‌پذیرد و ایرادی به به آن وارد نیست. احساساتی که برای سم فیشر در صحبت‌هایش با سارا، خلق شده قابل تقدیر است. اما همانطور که گفته شد حذف آیرون‌ساید به نوعی گرفتن روح سم فیشر از او بود که یکی از اشتباهات یوبی‌سافت به شمار می‌آید. دیگر صداپیشه‌ها نیز به خوبی کار خود را انجام داده‌اند و حالت چهره و صدایی که از آن‌ها خارج می‌شود کاملا با هم تطابق دارد.
در پایان باید گفت تیم تورنتو یوبی‌سافت تا حد زیادی به قول‌هایی که داده بود عمل کرد و سری اسپلینتر‌سل را از دره‌ای که درآن در حال سقوط بود تا حدودی نجات داد و توانست با بازگرداندن المان‌های محبوب گذشته سری، یک اسپلینترسل تاحدودی اصیل به طرفداران تقدیم کند. اگر از طرفداران پروپاقرص سبک مخفی‌کاری و بخصوص سم فیشر هستید به هیچ وجه وقت را تلف نکرده و شروع به تجربه این عنوان (به غیر از نسخه‌ی X360) کنید.