بررسی بازی DIRT 5

کمپانی کدمسترز در سال 1998 بازی در سبک شبیه ساز رالی به نام Colin McRae Rally منتشر کرد که با استقبال بسیاری خوبی از سوی جامعه منتقدین و گیمرها روبرو شد و در سال های بعد با فعل و انفعالاتی که رخ داد از جمله مرگ دلخراش Colin McRae در سال 2007 رفته رفته این سری نامش به Dirt تغییر یافت. کدمسترز این سری را به دو بخش تقسیم کرد و سری با نام DiRT Rally را با توجه به سبک و سیاق یک بازی رالی شبیه ساز توسعه داد که وفادار به نسخه های اولیه این سری باقی ماند و همچنین کمپانی سازنده در کنار آن اقدام به تولید بازی‌های ماشینی رالی در سبک آرکید کرد و نام DIRT را برای آن برگزید. در جدیدترین نسخه بخش بازی های ماشینی رالی در سبک آرکید، استودیوی Codemasters Cheshire که همان بازماندگان استودیوی Evolution یعنی سازندگان موتور استورم و درایو کلاب بودند مسئولیت ساخت بازی DIRT 5 را بر عهده گرفتند. در ادامه با هم سفری میکنیم به دنیای پر هیجان بازی های رالی و نگاهی میندازیم به عنوان DIRT 5 که چگونه طراحی شده و تولید آن به چه شکل صورت گرفته است.

گیم پلی آرکد با ریتمی سریع

سازندگان از همان اول برای توسعه DIRT 5 تصمیم گرفته اند قشر وسیعی از گیمر ها را به سمت و سوی این بازی جذب کنند و هسته اصلی گیم پلی بازی تمام و کمال بر پایه یک بازی آرکید طراحی شده است. کنترل ماشین ها در کلاس‌های متفاوتی به صورت ریشه ای بر پایه یک بازی آرکید بوده ولی اصلا و ابدا باعث نشده که جریان ظاهری و کلی بازی برای شما بیش از حد و به نوعی به صورتی افراطی آرکید گونه به نظر برسد. به عبارتی سازندگان سعی کردند طراحی ظاهری بازی را واقع گرایانه نشان دهند و پیوند دادن یک گیم پلی با هسته ای آرکید ولی با ظاهری واقع گرایانه از هنر های استودیوی Cheshire است. به طور مثال سازندگان تلاش کرده‌اند در توسعه بخش فیزیک و رفتارهای واقعی ماشین‌ها نسبت به محیط مانند افتادن ماشین در یک گودال پر از آب یا لغزش چرخ‌ها روی برخی از سطوح مانند گل یا یخ با ظاهری واقع گرایانه به نظر برسد و جریان برخوردهای فیزیک در بازی به صورت ظاهری به طرز قابل توجه واقع گرایانه به نظر میرسد. اما حقیقت این است که سازندگان از واقع گرایی محض به صورت ریشه ای فرار می کند تا هر نوع گیمری بتواند از گیم پلی بازی لذت ببرد. شما برای پیش برد بازی در جریان گیم پلی باید از دریفت و ترمز ها در زمان و مکان مناسب حداکثر بهره وری را بکنید و همین طور لمس آنالوگ چپ شما به صورت لحظه ای میتواند باعث شود کنترل خوبی بر روی ماشین های خود داشته باشید و آن ها را به درستی کنترل کنید.

بازی 5 درجه سختی را در خود جای داده و درجه سختی بازی روی حالت عادی ( Normal )  شاید کمی بیش از حد آسان بوده و تجربه بازی بر روی حالت‌های سخت ( Hard ) و خیلی سخت ( Very Hard ) با چالش های بیشتری در روند گیم پلی بازی مواجه خواهید شد. هوش مصنوعی ماشین‌ها در بازی هیچ وقت باعث آزار شما نمیشود و رفتارهای اسکریپت شده از سوی ماشین‌ها را به صورت زننده ای مشاهده نخواهید کرد. اشتباهات از سوی آن ها در بازی به صورتی عادلانه دیده میشود و در برخی صحنه ها شاهد چپ شدن ماشین ها و کله ملق زدنشان به طرزی زیبا رخ میدهد و شما از دیدن چنین صحنه هایی به شدت هیجان زده خواهید شد . نوع حرکتی ماشین ها در بازی منطقی است و هوش مصنوعی بازی از روند متعادلی برخوردار است. مکان های بازی در نقاط مختلف دنیا از تنوع بسیار خوبی برخوردار است. به طور مثال Ultra Cross یک مسابقه آفرود استاندارد است و لذت تجربه در چنین مسابقاتی و غوطه ور شدن در گل و لای هیجانی بس فوق العاده را به شما منتقل می‌کند. Ice Breaker مسابقات دور کوتاه در دریاچه‌های یخ زده و رودخانه های لغزنده است. مسابقات دیگر را با شکل شمایلی متفاوت سازندگان برای شما در نظر گرفته اند تا تجربه بازی بعد از مدتی خسته کننده و تکراری نشود. با توجه به سیستم خیره کننده آب و هوای پویا در مسابقات بازی در هوای آفتابی امکان دارد شروع شود و رفته رفته با گذر زمان به غروب و شب تبدیل شود و امکان بارش باران و برف در بسیار از زمین ها به صورتی کاملا پویا و زنده برای شما تدارک دیده شده است. زمان هایی بارش باران به صورت نم نم شروع میشود و به یک باره شدت بارندگی سنگین میشود و تمامی فعل و انفعالات جریان آب و هوا در روند گیم پلی بازی تاثیر مستقیم میگذارد.

تنوع در سطح کلاس بندی ماشین ها

اگر بخواهیم از خودروهای موجود در بازی صحبت کنم  همه خودروهایی که در DIRT 5 وجود دارند به صورت کامل جوازشان گرفته شده اند و خود رو ها از دوره های مختلف دهه 80 و 90 گرفته تا رالی کراس – رالی مدرن – رالی GT و بسیار کلاس های گوناگون دیگر برای همه سلیقه ها در بازی تعبیه شده و کلاس بندی ها و تنوع خودرو های درون بازی حقیقتا عالی و در خور توجه است. صد البته تجربه گیم پلی با این خودرو ها در کلاس های خاص به طرز فوق العاده‌ای منحصر به فرد است و هر کدام از این کلاس‌ها لذت و هیجان مخصوص به خودش را در اختیار شما میگذارند و شما تفاوت‌های کلاس بندی در بخش گیم پلی بازی را به راحتی احساس خواهید کرد. همین طور میتوانید به نقاط مختلف دنیا سفر کنید و سازندگان 10 مکان مختلف جهان با 70 مسیر منحصر به فرد را برای شما فراهم کرده اند و تجربه بازی در تک تک این مکان ها و مسیر ها بسیار لذت بخش و هیجان انگیز است. همین طور بازی از قابلیت Split Screen بهره میبرد و میتوانید با دوستانتان در کنار هم بازی کنید و به رقابت بپردازید و لحظات ناب و خاطره انگیزی را رقم بزنید.

علاوه بر این ما می توانیم نمای ظاهری تمامی این خودرو ها را را با لایه های مختلف رنگ – بافت ها و پوسته های تبلیغاتی و لوگو های مختلف – تغییر دهیم و به سلیقه خودمان آن ها را تنظیم کنیم که البته این موارد با توجه به گذر زمان و سطح پیشرفت بازی شما رفته رفته باز میشود و میتوانید از آن ها استفاده کنید. طراحی سیستم پیشرفت در بازی بسیار ساده است و روند نسخه های قبلی این سری را ادامه میدهد. در هر مسابقه با توجه به مقام ها و عملکردمان امتیازهایی به ما تعلق میگیرد و برای رسیدن به بالا ترین سطح در هر بخش 100 امتیاز ( XP ) برای ما در نظر گرفته شده است. DIRT دلار واحد پولی درون بازی است. درجه شهرت ( REP ) هم که هر چه میزان شهرت ما بالا برود دسترسی برای خرید ماشین های جدید – اسپانسر های جدید تر –  برچسب ها – لوگو ها و سایر موارد اضافی را برای کارت راننده خود باز می کنیم.

مُد های با کیفیت و سرگرم کننده

عنوان DIRT 5 از محتوایی غنی و مُدهایی سرگرم کننده و قابل قبولی برخوردار است. از بخش Arcade بگیرید که در آن به صورت آزادنه میتوان به مکان های مختلف در جهان سفر کرد و  حالت های گوناگون آب و هوا و بسیاری از موارد دیگر را به صورت دل خواه تنظیم کرد تا مُد PlayGrounds که در آن میتوان طراحی مپ بازی به صورت طراحی مراحل به سه صورت ایجاد کرد، مانند مسابقات بدلکاری و حالت های گوناگون دیگر که میتوانید توسط ادیتور داخل بازی آن ها را بسازید و با دیگر افراد طراحی مراحل خود را به اشتراک بگذارید. از Career mode غافل نشویم که مُدی طولانی و به عبارتی مُد اصلی این بازی به شمار میرود و این مُد ده‌ها رویداد و مسابقات گوناگون را برای شما در نظر گرفته است. کریر مُد از بخش داستانی ساده و روتینی برخوردار است که به صورت پادکست صوتی داستان بازی را برای شما بازگو می‌کند. پادکست میزبان دو شخصیت است که صدای نولان نورث و تروی بیکر را دارند. تروی نقش AJ را ایفا می‌کند که در حقیقت مربی ما است و ما را در بخش Career راهنمایی می‌کند و نولان نقش برونو را ایفا می‌کند. برونو بسیار سرسخت و جسور است. او و شخصیت AJ  ما را برای کسب رتبه های برتر در سری Dirt به چالش می‌کشند. سازندگان با این کار قصد داشته اند بخش کریر مد را از بی روح بودن و ورطه تکرار در بیاورند و تا حدودی هم موفق به انجام این کار شده‌اند ولی متاسفانه کات سین‌های ویدئویی قابل توجهی به جز پیش نمایش‌های ویدئویی قبل بازی در بخش کریر مد دیده نمیشود و روایت داستانی بازی فقط به صورت صوتی نمایش داده میشود. همین طور در کریر مُد شما می‌توانید برای به دست آوردن شهرت بیشتر اسپانسر های معروف تری را به سمت خود جذب کنید.

در وهله آخر باید به این نکته اشاره کنم review Code که به ما داده شده بود قبل از انتشار رسمی بازی بوده و تجربه این بازی در این حالت با کلی از باگ ها و مشکلات گرافیکی با خود به همراه داشت. اما بنده کمی صبر کردم تا پچ انتشار روز اول بازی از سوی تیم سازنده منتشر شود و بعد از نصب پچ 1.03 تمامی توضیحات بررسی DIRT 5 مربوط به بخش گرافیکی بعد از نصب پچ روز انتشار از سوی تیم سازنده است.

گرافیکی در سطح بسیار بالا

Dirt 5 با استفاده از موتور گرافیکی بازی Onrush که توسط Codemasters Cheshire ساخته شده تکامل یافته است . به صورت کلی کدمسترز در نسل هشتم در بخش ارتقا موتور گرافیکی بازی های خود دچار مشکلات شدیدی شده بود و همین امر باعث شده بازی‌های نسل هشتمی این کمپانی با فراز و نشیب های بسیاری همراه باشد. کدمسترز برای حل این مشکل با خرید استودیوی به شدت با استعداد و با تجربه Evolution کاری بس درست را انجام داد و خرید این استودیو و برنامه ریزی بلند مدت و دور نمایی درست میتوانست برای کمپانی کدمسترز نتایج خوبی را به همراه داشته باشد. بازی Onrush اولین ساخته استودیوی Cheshire (اعضای استودیوی Evolution که با جدید استودیوی Cheshire مشغول به کار شده اند ) موفقیت تجاری قابل توجهی به همراه نداشت ولی تلاش های استودیوی Cheshire اصلا و ابدا بی نتیجه نمانده و ارتقا موتور گرافیکی این استودیو که وام گرفته از بازی هایی همانند MotorStorm و DriveClubs بوده و در DIRT 5 نتیجه این سخت کوشی ها به صورت واضح دیده میشود . موتور گرافیکی این استودیو با بازی های رالی تطبیق کامل پیدا کرده است و میتوان نتایج این پیشرفت ها را در بخش‌های گرافیک بصری و فنی DIRT 5 به صورت واضح مشاهده کرد.

نتیجه کار یک موتور گرافیکی انعطاف پذیر و کاملاً پویاست. تولید مه حجمی ( volumetric fog ) که با نورپردازی کاملا پویای بازی ( Volumetric Lighting ) ترکیب شده و هر وقت این دو تکنیک در کنار یکدیگر قرار گیرند میتوانند تصاویر خیره کننده و چشم نوازی را در بازی به وجود بیاورند. استفاده درست از این  تکنیک باعث شده مه – ابر – گرد و غبار – دود و  هر ماده موجود در هوا که قابلیت انسداد دارد به شکل زیبایی در بازی به نمایش گذاشته شود. در جاده های خاکی بر اثر گردش لاستیک ها بر روی زمین‌های خاکی آن چنان گرد و خاک از پشت ماشین ها از روی زمین بلند میشود که تمام تصویر را گرد و غبار ها گرفته و میدان دید شما سخت میشود و اتمسفری بی نظیر را در بازی خلق می‌کند . از همان بازی Onrush فیزیک بازی دچار بازنویسی هایی شده بود و حالا در DIRT 5 میتوان این پیشرفت ها را به صورتی چشمگیر دید .  اولین چیزی که در مورد Dirt 5 به شما توجه می کند جزئیات سطح زمین آن است. از ماسه های مسیر ایتالیا گرفته تا کیفیت بی نظیر گل و لای های در مکان های مختلف جلوه های بصری بازی را به طرز فوق العاده ای به تصویر کشیده است. هر مکان ظاهری منحصر به فرد دارد و جایی که مصالح در بازی روی فیزیک بازی تأثیر می گذارد. رگه های لاستیک ماشین روی برف که به صورتی پویا در بازی اعمال میشود. پاشیدن گل و لای های بازی بر روی محیط و سطح زمین و ماشین ها همگی به صورتی پویا و زنده در بازی رندر میشود و صحنه هایی زیبا و چشم نوار را به وجود میاورند. همچنین سازندگان دو تنظیمات گرافیکی برای شما در نظر گرفته اند. یکی مربوط به اولویت بندی کیفیت گرافیکی است ( prioritise Image Quality ) و با انتخاب آن گرافیک با کیفیت تری را خواهید دید و صد البته فرم ریت پایین تر و دیگری اولویت در فرم ریت ( prioritise Frame Rate ) است که با انتخاب آن فرم ریت بالاتری را خواهید گرفت ولی شاهد افت جلوه های بصری بازی خواهید بود.  وشما میتوانید با توجه به سلیقه خودتان یکی از این گزینه ها را در بازی انتخاب کنید. همین طور در حالت HDR و رنگ بندی های این بازی در این حالت بسیار زیبا و چشم نواز کار شده است امابا این حال باید به این نکته اشاره کرد که در حالت HDR کمی عدم بالانس در بخش کنتراست نور دیده میشود و هنوز موتور گرافیکی بازی بهینه سازی کاملی در HDR بر روی آن صورت نگرفته است.

باید در نظر داشته باشید 12 ماشین در بازی به صورتی زنده و پویا باعث اثر گذاری پاشیدن گل و لای ها – آب ها – برف – گرد و غبار بر روی محیط و ماشین ها میشوند و این موضوع فشار بسیار زیادی را بر روی هر سخت افزاری ایجاد میکند. موتور فیزیک این بازی هم بخش های از آن به صورت انحصاری توسط خود استودیوی Cheshire طراحی و ساخته شده است و سازندگان دقیقا میدانستند از بازی چه میخواهند. مخصوصا تایرها و سیستم تعلیق تمامی بخش های محاسباتی آن توسط تیم سازنده ساخته شده. بازی از سیستم آب و هوای پویای بسیار معروف این استودیو بهره میبرد که پیش تر آن را در بازی درایو کلاب دیده بودیم. سیستم photogrammetry capture در Dirt 5 از نظر جسمی متریالی دقیق بدست می آورد که در برابر نور به صورت ثابت واکنش نشان می دهند. این موضوع بسیار مهم است و چرخه شبانه روز و آب و هوای پویا نیز در این امر که اغلب با پایان یافتن مسابقه مسیر را کاملاً متحول می کند. با شروع بارندگی رفته رفته حوضچه ها در سطح زمین تشکیل می شوند. برف ها در قسمت های خشک زمین نسبت به جاهای خیس زود تر بر روی سطح زمین نشست میکنند. تکنیک Anisotropic Filtering که برای افزایش کیفیت بافت به کار میرود در بازی به صورتی واضح مشخص است و مقدار آن به 16x هم به راحتی میرسد. تکنیک هایی مانند Ambient Occlusion و Contact Shadows که برای دقت در سایه زنی دو مجموعه سایه جداگانه ایجاد کنند که کیفیت تصویر را به حداکثر میرسانند. سازندگان از  تکنیک Local Reflection Quality که باعث میشود سطوح بازتابنده – نورها – اشیا و مناظر محیطی را منعکس می کند و به طور قابل توجهی کیفیت تصویر را در طول بازی بهبود می بخشد در بازی استفاده کرده اند. سازندگان حتی از volumetric lighting که باعث میشود اثر قطرات باران در نور ها و رنگ بندی ها و بازتاب نور رخ میدهد از این ویژگی هم استفاده کرده اند.

بخش صداری گذاری در هر بازی ویدئویی منجر به خلق اتمسفری بهتر و زیبا تر میشود و صدا گذاری خوب در یک بازی باعث میشود که شما در محیط و اتمسفر آن بازی غوطه ور شوید. صدا گذاری بازی در سیستم های صوتی 2.1 و همین طور 5.1 خیره کننده تعبیه گذاری شده است. صدای محیط، ماشین‌ها و صدای بارش باران بر روی محیط و بدنه ماشین ها و انواع و اقسام صدا ها در بازی به زیبایی هر چه تمام تر کار شده است. صدا گذاری بازی در هنگام تجربه گیم پلی بازی در داخل ماشین و خارج ماشین وقتی کنترل ماشین را بر عهده دارید به طور کامل متفاوت است. وقتی داخل ماشین هستید صدای برخورد قطره های باران و عوامل بیرونی صدا در داخل ماشین فوق العاده بر روی آن کار شده است. حتی وقتی بارش باران شدید میشود صدای برخورد قطرات باران بر روی بدنه ماشین‌ها شدیدتر میشود و جو و اتمسفری بی نظیر را برای شما رقم میزند. همین طور  در صحنه ای یکی از ماشین‌های جلویی در آن از جا کنده شده و به سمت ماشین من پرت میشود و به سمت چپ ماشین من برخورد میکند و  صدای برخورد در ماشین دقیقا از بلندگوی سمت چپ پشتی من شنیده میشود. همین طور در عقب سمت راستی ماشین من در جایی از بازی نیمه باز شده بود و به طور دائم باز و بسته میشد و من صدای این باز و بسته شدن را از اسپیکر پشتی سمت راستی به وضوح میشنیدم. انتخاب موسیقی های منوی بازی حقیقتا بی نظیر است و با هیجان و جو و سبک و سیاق بازی کاملا هم خوانی دارد و به صورت کلی بخش صدا گذاری بازی به شدت با کیفیت است و شفافیت کیفیت صدا ها گوش شما را نوازش میدهد.

سخن پایانی

DIRT 5 عنوانی کاملا درخشان و در خور توجه است. سازندگان بازی دقیقا میدانستند از بازی چه میخواهند و آن ها DIRT 5 را بر اساس سلیقه و معیارهای خود توسعه دادند و طراحی کرده اند و عبارتی تیم سازنده قصد داشته مارک و برند مخصوص به خود را بر روی جدید ترین نسخه این سری یعنی DIRT 5 حک کند. سبک و سیاق بازی بر اساس یک بازی رالی آرکید گونه طراحی شده و سازندگان مسیر طراحی و تولید بازی خود را از اول بر پایه یک بازی آرکید پر هیجان با ریتمی تند توسعه داده اند که در طول جریان مسابقه بار ها و بار ها تپش ضربان قلب شما را افزایش میدهد. جلوه های بصری بازی خیره کننده است و در جریان بازی محو تماشای گرافیک بی نظیر این بازی خواهید شد. در پایان باید اشاره کنم اگر از طرفداران متعصب سبک رانندگی شبیه ساز هستید این بازی شما را راضی نمیکند. اما اگر از طرفداران سبک بازی های آرکید هستید این بازی به شدت توصیه شده و ساعت های طولانی هیجان انگیز و بسیار لذت بخشی را به همراه خواهید داشت.